یکی از رایج ترین و آشنا ترین خدمات درمانی ارائه شده توسط دندانپزشکان، ترمیم پوسیدگی های دندانی و پیشگیری از پیشرفت آن ها است. پوسیدگی ها و شکستگی هایی که در دندان ها به وجود می آیند در صورت عدم رسیدگی به موقع ممکن است رشد کرده و در نهایت باعث از دست رفتن دندان شوند. دندانپزشکان مجرب سعی می کنند که از بهترین و مرغوب ترین مواد برای پر کردن و ترمیم دندان ها استفاده کنند تا ماندگاری آن بالا باشد. در این مقاله ما می خواهیم 8 نکته مهم برای ترمیم دندان ها که باید بدانید را عنوان نماییم. در ادامه همراه ما باشید.
ترمیم دندان ها چگونه انجام می شود؟
قبل از این که بدانیم ترمیم دندان ها چگونه انجام می شود، باید بدانیم که چرا و در چه صورت دندان ها نیاز به ترمیم پیدا می کنند. در صورتی افراد به ترمیم نمودن دندان ها نیاز دارند که:
- ترکیدگی یا شکستگی دندان وجود داشته باشد.
- پوسیدگی دندان وجود داشته باشد.
- دندان به دلیل ضربه ای شدید مصدوم شده باشد.
- اندازه دندان کوچک شده و نیاز به بزرگ کردن دندان وجود داشته باشد.
- برای نصب تلفیقی، ایمپلنت یا پروتز نیاز به ترمیم قبلی باشد.
- دندان تغییر رنگ یا شکل داده باشد و نیاز به ترمیم ظاهری داشته باشد.
ترمیم دندان به دو صورت مختلف انجام می شود: ترمیم دندان با روشهای معمول و ترمیم دندان با استفاده از لیزر.
ترمیم دندان با روش های معمول: در این روش، بهترین دندانپزشک زیبایی و ترمیمی در تهران ابتدا بخش پوسیده یا شکسته را حذف کرده و سپس با استفاده از مواد ترمیمی مختلف، دندان را ترمیم می کند. این مواد شامل کامپوزیت، آمالگام، فلزات (مثل طلا و نقره) و پورسلین هستند.
ترمیم دندان با استفاده از لیزر: در روش لیزری، دندانپزشک مربوطه با استفاده از لیزر، بخش پوسیده یا شکسته دندان را حذف می کند و سپس با استفاده از لیزر، مواد ترمیمی را به دندان متصل می کند. این روش بسیار سریع تر و کم دردتر از روش های معمول ترمیم دندان است.
در هر دو روش ترمیم دندان، پس از ترمیم، دندان باید به خوبی پالیش شود تا ظاهر آن بهینه شود. همچنین، برای حفظ دندان های ترمیم شده، نیاز است که به بهداشت دهان و دندانها توجه کافی شود و مراقبتهای لازم انجام شود.
مواد قابل استفاده برای ترمیم و پر کردن دندان
ترمیم دندان ها توسط دندانپزشکان با مواد مختلفی قابل انجام است که همگی مورد تایید سازمان بهداشت جهانی می باشد. در ادامه ما مواد قابل استفاده برای رفع پوسیدگی ها و شکستگی دندان ها را عنوان خواهیم کرد.
آمالگام: آمالگام از جمله قدیمی ترین موادی است که برای پر کردن دندان های پوسیده به کار برده می شود. این مواد رنگ نقرهای داشته و به آسانی قابل تشخیص است. آمالگام از چند نوع فلز ترکیب شده است که عبارتند از: نقره، جیوه و قلع. البته جیوه به دلیل سمی بودن در حال حذف از ترکیب آمالگام است.
آمالگام هنوز هم به عنوان ماده ای ارزان و مقاوم برای ترمیم دندان ها استفاده می شود. ایرادی که به این ماده وارد است این است که به مرور زمان سیاه می شود که از نظر ظاهری جالب نیست. از این رو ترکیبات جایگزین برای افراد حساس و دندان های قابل رویت استفاده می شود. از دیگر معایب آمالگام این است که باعث تراشیده شدن بخش هایی از دندان که هنوز سالم هستند نیز می شود و در برخی موارد ممکن است باعث حساسیت به تغییرات دمایی و به وجود آمدن جریان الکتریکی خفیف در زمان برخورد مواد آلومینیومی با دندان شود.
کامپوزیت: از دیگر موادی که برای پر کردن و ترمیم دندان ها استفاده می شود، کامپوزیت می باشد. کامپوزیت در نهایت دندان ها را شبیه به دندان هایی طبیعی می کند و تنها با حذف بخش پوسیده قابل جایگذاری است و نیازی به از بین رفتن بخش های سالم دندان نیست. از مزیت های کامپوزیت نسبت به آمالگام، عدم تغییر رنگ به مرور زمان است.کامپوزیت برای ترمیم دندان های جلو و پوسیدگی های کوچک موثر و قابل استفاده است.
اما انتقادی که به ترمیم با کامپوزیت وارد است این است که برای ترمیم پوسیدگی های بزرگ قابل استفاده نیست. مواد کامپوزیتی از آمالگام گران تر است و برای دندان های بزرگ با پوسیدگی شدید مناسب نیست. ضمنا کامپوزیت در برابر مواد غذایی رنگی مثل قهوه و چای حساس است و ممکن است در صورت عدم رعایت بهداشت تغییر رنگ دهد.
سرامیک: سرامیک ماده دیگری است که برای ترمیم و رفع پوسیدگی دندان ها مورد استفاده قرار می گیرد. سرامیک در لابراتور فرم داده و بر روی دندان قرار می گیرد. این ماده بیش ترین شباهت را به دندان طبیعی دارد. اما علت عدم رواج آن، گران بودن نسبت به کامپوزیت و آمالگام می باشد و حجم بیش تری از دندان تراشیده می شود.
8 نکته مهم برای ترمیم دندان ها که باید بدانید!
بعد از ترمیم دندان ها باید مراقبت های لازم از دندان ها صورت گیرد تا مواد قرار گرفته در حفره دندانی ثابت شود و ایجاد حساسیت و عفونت نکند. نکات مهم بعد از ترمیم دندانی به شرح زیر می باشد:
عدم مصرف مواد غذایی تا چندین ساعت بعد از ترمیم
بهتر است تا موقعی که بی حسی دندان از بین نرفته است، از مصرف نوشیدنی و غذا پرهیز کرد، چراکه بی حسی دندان، از تشخیص درجه حرارتی غذا یا نوشیدنی جلوگیری می کند. در این صورت ممکن است مواد مصرفی خیلی داغ یا یخ باشد و باعث آسیب شود. در این صورت پس از رفع بی حسی درد و ناراحتی ناشی از داغی یا یخی غذا یا نوشیدنی احساس می شود.
همچنین ممکن است بخاطر بی حس بودن دهان و لثه، لب یا بخش داخلی گونه گاز گرفته شود و آسیب ببیند. در این شرایط بهتر است از مواد پوره شده و نرم و ولرم استفاده شود.
استفاده از مسکن برای کاهش درد
پر کردن و ترمیم دندان ها درد خاصی ندارد. ولی در صورتی که دندان ها و بافت داخلی دندان حساس باشد و شما نیز نتوانید دردهای کوچک را تحمل کنید، بعد از حذف بی حسی ممکن است اذیت شوید. از این رو بهتر است از مسکن استفاده کنید.
پرهیز از خوردن مواد غذایی سفت، جویدنی و چسبناک
بهتر است تا چند روز بعد از پر کردن دندان ها، از خوراکی های سفت و چسبنده استفاده نشود. جویدن خوراکی های سفت ممکن است باعث خارج شدن مواد ترمیمی از دندان شود و یا حتی منجر به شکستگی دندان گردد. ضمنا غذاهای چسبنده نیز می تواند به سطح دندان چسبیده و پوسیدگی را گسترش دهد. در کل هر خوراکی که مابین دندان ها گیر می کند، پوسیدگی را تشدید می کند. از این رو توصیه بر این است که بعد از هر وعده غذا دندان ها به خوبی شسته شوند.
از طرف دیگر دهان برای جویدن استفاده شود
بهتر است تا چند روز بعد از ترمیم دندان ها به آن ها فشار نیاورد و سعی کرد از طرف دیگر برای جویدن غذا استفاده کرد تا دندان ترمیم شده در جای خود سفت شود.
محدود کردن مصرف غذا و نوشیدنی های اسیدی و شیرین
حتی ممکن است دندان ترمیم شده نیز مجددا پوسیده شود. بهتر است برای جلوگیری از بروز این مورد دندان ها به طور مرتب مسواک شوند و از نخ دندان برای خارج کردن مواد غذایی مانده در لای دندان ها استفاده کرد. مواد شیرین و اسیدی در صورت باقی ماندن بین دندان ها باعث گسترش پوسیدگی خواهند شد.
استفاده از ژل فلوراید
اغلب دندانپزشکان به بیمار خود بعد از ترمیم دندان ژل فلوراید تجویز می کنند. این ژل از حفره های دندانی محافظت می کند و باعث تقویت مینای دندان و محکم شدن دندان می گردد.
پرهیز از دندان قروچه
افرادی هستند که عادت به دندان قروچه به خصوص در هنگام خواب دارند. این ساییدگی دندان ها به هم باعث از بین رفتن مواد ترمیمی و آُیب دیدگی می گردد. دندان قروچه ممکن است منجر به ترک خوردگی دندان شود. همچنین جویدن ناخن و باز کردن درب بطری یا شکستن آجیل نیز باعث از بین رفتن ترمیم دندان می شود. برای پیشگیری از دندان قروچه می توان در خواب از محافظ دندان استفاده کرد.
بسته نگهداشتن دهان
باز بودن دهان باعث وارد شدن جریان هوا و تغییرات دمایی دندان ها می شود. بهتر است حتی در زمان جویدن غذا نیز دهان بسته باشد. این کار علاوه بر نشان دادن آداب غذا خوردن از سرد و گرم شدن دندان ها نیز پیشگیری می کند.
عصب کشی دندان چیست و چگونه انجام می شود؟
زمانی که پوسیدگی دندان پیشرفت زیادی کند، با پر کردن ساده نمی توان آن را ترمیم کرد، چرا که این پوسیدگی گسترش یافته و باعث آسیب دیدگی عصب شده است. در این صورت این دندان باید تحت عصب کشی قرار بگیرد. عصب کشی دندان یک روش درمانی است که برای ترمیم دندان ها به کار گرفته می شود و در صورت تلف شدن عصب دندان به کار می رود. در این روش، بهترین دکتر عصب کشی در تهران ابتدا بخشی از دندان را حفر کرده و سپس عصب دندان را با استفاده از ابزارهای خاصی که به عنوان فایل عصب شناخته می شوند، خارج میکند.
پس از عصب کشی، پزشک باید دندان را با یک ماده ضدعفونی کننده پر کند تا هر گونه باکتری را که ممکن است در داخل دندان باقی مانده باشد، از بین برود. سپس دندان پر شده و با یک پوشش موقت پوشانده می شود. به طور کلی مراحل انجام عصب کشی عبارتند از:
بررسی دندان: دندانپزشک ابتدا دندان را بررسی می کند تا مطمئن شود که عصب دندان باید خارج شود. اگر دندان خیلی آسیب دیده باشد، ممکن است پزشک تصمیم بگیرد که دندان را خارج کند.
تزریق مخدر و بی حسی: سپس پزشک مخدر موضعی را در نزدیکی دندان تزریق می کند تا احساس درد و ناراحتی کم شود.
حفر دندان: در مرحله بعدی با استفاده از ابزارهای خاص، بخشی از دندان را حفر می کند تا به عصب دسترسی پیدا کند.
خارج کردن عصب: بعد از دسترسی به عصب، دندانپزشک با استفاده از فایل عصب، عصب را از داخل دندان خارج میکند.
پر کردن دندان: پس از عصب کشی حال نوبت پر کردن حفره دندان است که با یک ماده ضدعفونی کننده پر کرده و سپس با یک پوشش موقت پوشانده می شود.
پر کردن دندان با کامپوزیت یا پورسلین: پزشک دندان را با یک کامپوزیت یا پورسلین پر می کند تا دندان قابل استفاده و ظاهر طبیعی خود را به دست آورد.
بررسی دوباره: بعد از انجام عصب کشی، دندان را دوباره بررسی می کند تا اطمینان حاصل شود که همه عصب دندان خارج شده و دندان به درستی پر شده است.
روش های جایگزین کردن دندان از دست رفته
گاهی اوقات پوسیدگی دندان به قدری پیشرفت می کند که دیگر ترمیم کردن آن بی فایده است و لازم است دندان پوسیده از دهان خارج شود. در صورت خالی شدن جای دندان باید آن را با دندان هایی جدید جایگزین کرد. روش های جایگزینی دندان های از دست رفته عبارتند از:
پروتز دندان: در این روش، دندانپزشک پروتزهای دندان از یک پروتز دندان (مصنوعی) برای جایگزینی دندان های گمشده یا شکسته استفاده می کند. این روش برای ترمیم دندان های گمشده یا شکسته و همچنین بهبود ظاهر دندان ها نیز مناسب است.
پل دندان: با پل دندان یا همان بریج، دو دندان سالم در هر طرف حفره یا دندان گمشده با هم پل شده و دندان های مصنوعی بر روی آن ها قرار می گیرد. این روش برای ترمیم دندانها نیز به کار برده می شود.
کاور دندان: کاور دندان (مصنوعی) برای پوشاندن دندان های شکسته، زرد و نامنظم استفاده می شود. این روش برای بهبود ظاهر دندانها مناسب است.
ایمپلنت یا کاشت دندان: روش موثر دیگری که برای جایگزینی دندان های از دست رفته به کار برده می شود، ایمپلنت و یا همان کاشت دندان می باشد. در این روش دندانپزشک متخصص با پیچ کردن پایه تیتانیومی در لثه و قرار دادن روکش دندانی بسیار شبیه به دندان طبیعی با ماندگاری بالا برای فرد ایجاد می کند.
ترمیم دندان کودکان چگونه صورت می گیرد؟
ترمیم دندان کودکان نیز به همان روش های بالا انجام می شود، با این تفاوت که برای دندان های شیری از مواد ترمیمی خاص استفاده می شود که با رشد دندان های دائمی جایگزین شوند. علاوه بر این، برای کودکان کوچک تر از 5 سال، ترمیم دندان با استفاده از براکت و وایر مناسب نیست و بهتر است از روش های دیگری مانند پروتز دندان یا کاور دندان استفاده شود. همچنین، در صورت نیاز به ترمیم دندان در کودکان، بهتر است به یک دندانپزشک کودکان مراجعه شود.
کلام آخر
ما این مقاله را به ارائه نکاتی در خصوص نحوه ترمیم دندان و روش های مراقبتی از آن اختصاص دادیم. ترمیم دندان یکی از رایج ترین و قدیمی ترین خدمات ارائه شده توسط دندانپزشکان می باشد. این روش با پیشرفت علوم پزشکی، از نظر ماده مورد استفاده و روش انجام کار تاکنون تغییرات بسیاری داشته است.
آنچه به طور کلی در این مقاله به آن تاکید شد، 8 نکته برای ترمیم دندان ها که باید بدانید بود. از همراهی تان تا پایان مقاله سپاس گزاریم و منتظر دریافت نظرات تان در سایت دندانپزشکا هستیم.
