افراد ممکن است به دلایل مختلفی از عصب کشی دندان شان پرهیز کنند. شاید فردی به دلیل ترس از دریافت خدمات دندانپزشکی یا ترس از عصب کشی این کار را به تاخیر بیاندازد. شاید افراد هنگام مواجهه با درد و مراجعه به دندانپزشک متوجه آسیب دیدگی عصب دندان خود شوند. شاید هم برای چکاپ دوره ای به کلینیک مراجعه کنند و در عکس ها متوجه این موضوع شوند. در این مقاله ما می خواهیم در مورد عصب کشی دندان صحبت کنیم و در نهایت بدانیم که اگر دندان را عصب کشی نکنیم چه می شود؟ در ادامه همراه ما باشید.
علل آسیب دیدگی دندان چیست؟
دندان‌ها از سه بخش اصلی تشکیل شده اند که آسیب دیدن هریک از آن ها ممکن است نیاز به طی دوره های درمانی طولانی یا کوتاه داشته باشد. بخش های مختلف تشکیل دهنده دندان ها عبارتند از:
- لایه خارجی دندان که به عنوان انامل (Enamel) شناخته می‌شود. این لایه از مواد معدنی مانند هیدروکسی آپاتیت تشکیل شده و بسیار سخت و مقاوم است.
- لایه میانی دندان که به عنوان دندان لثه (Dentin) شناخته می شود. این لایه از بافت زنده تشکیل شده و شامل کانال های کوچکی است که حاوی عصب و عروق خونی هستند.
- لایه داخلی دندان که به عنوان پالپ (Pulp) شناخته می شود. این لایه شامل بافت نرم و حساس است که حاوی عصب و عروق خونی دندان است.
پالپ دندان یا عصب دندان، بخشی از دندان است که شامل بافت های عصبی، رگ ها و بافت های لیفی است. این بخش از دندان درون سینی دندان قرار دارد و وظیفه آن ارسال سیگنال های درد و حساسیت به مغز است. آسیب به پالپ دندان ممکن است به دلیل عواملی مانند ترک خوردن دندان، التهاب و عفونت باکتریایی، تغییرات دمایی شدید و تسویه ناصحیح دندان و روکش دندان رخ دهد. در صورتی که پالپ دندان آسیب ببیند، معمولا نیاز به درمان پزشکی دارد. اگر دندان را عصب کشی نکنیم آسیب ها سخت تر می شوند علت آسیب دیدگی ریشه و عصب دندان ممکن است به عوامل مختلفی برگردد، از جمله:
- ترک خوردن دندان به دلیل ضربه، فشار یا تغییرات دمایی شدید
- تسویه ناصحیح دندان توسط دندانپزشک
- تسویه ناصحیح روکش دندان
- انجام ناصحیح پر کردن دندان
- تجویز داروهایی که باعث آسیب به عصب دندان می‌شوند
- عفونت باکتریایی در داخل دندان که منجر به التهاب عصب و ریشه می شود.
عصب کشی چیست؟
در بخش قبلی به معرفی اجزای سازنده دندان ها و علل آسیب دیدگی آن ها پرداختیم. حال روش درمانی که برای این آسیب دیدگی توسط دندانپزشک عمومی پیشنهاد می شود، عصب کشی است. عصب کشی دندان یک روش درمانی است که در صورتی که عصب دندان توسط ترک خورده یا تخریب شده باشد، به کار می رود. در این روش، عصب دندان حذف شده و محفظه دندان پر شده و سپس دندان با پوششی محافظت می‌شود.
این روش به عنوان یک روش درمانی آخرین راه حل است و در صورتی که به درستی انجام شود، می‌تواند دندان را از جراحت و التهاب نجات دهد. در ادامه می خواهیم به عواقب عصب کشی و این که اگر دندان را عصب کشی نکنیم چه می شود بپردازیم. عصب کشی دندان به دو صورت موضعی و کلیه انجام می‌شود. در ادامه مراحل عصب کشی دندان به صورت کلیه شرح داده می‌شود:
تهیه دستگاه‌های لازم: در ابتدا برای انجام عصب کشی دندان، دستگاه‌های لازم مانند سوزن‌های انحرافی، برق یا لیزر برای برش و جراحی و آمپول برای بخش بالایی دندان برای بی حسی استفاده می شود.
تزریق آمپول بی حسی: پس از تهیه دستگاه‌های لازم، آمپول بی حسی در بخش بالایی دندان تزریق می‌شود تا بخش فوقانی دندان بی حس شود.
باز کردن دندان: پس از بی حس شدن دندان، با استفاده از سوزن های انحرافی و برق یا لیزر، دندان باز می شود.
حذف بافت های زنده: در این مرحله، با استفاده از سوزن‌های انحرافی و برق یا لیزر، بافت‌های زنده دندان که شامل عصب و عروق خونی است، حذف می شود.
پر کردن فضای خالی: پس از حذف بافت های زنده، فضای خالی دندان با موادی مانند آمالگام یا رزین پر شده و دندان بسته می شود.
ترمیم دندان: در نهایت، بعد از پر شدن فضای خالی دندان، دندان ترمیم می‌شود و به حالت اولیه خود باز می گردد.
اگر دندان را عصب کشی نکنیم چه می شود؟
در صورتی که پالپ دندان آسیب ببیند و درمان پزشکی نشود، ممکن است باعث دردهای شدید شود و در نهایت باعث از دست رفتن دندان شود. همچنین عفونت پالپ دندان می تواند به سایر بخش های بدن گسترش یابد و مشکلات جدی تری را برای بیمار ایجاد کند. به علاوه، درمان پالپ دندان به صورت عصب کشی به جای روش‌های دیگر مثل مصرف آنتی بیوتیک، باعث کاهش خطر ابتلا به عفونت های دیگر و بهبود کلی سلامت دهان و دندان می شود. لذا در صورتی که پالپ دندان آسیب دیده است، بهتر است به زودی به بهترین دکتر عصب کشی در تهران مراجعه و درمان لازم را انجام داد.
علائمی که ممکن است اگر دندان را عصب کشی نکنیم رخ دهد عبارتند از:
- درد شدید و پایدار در نواحی دندان و فک ممکن است نشان دهنده عدم موفقیت در عصب کشی باشد.
- حساسیت به دمای بالا و پایین: حساسیت به دمای بالا و پایین یکی از شایع ترین علائمی است که در صورت عصب کشی ناموفق دیده می شود.
- تورم و التهاب: تورم و التهاب در ناحیه دندان و فک ممکن است نشان دهنده عفونت باشد که به دلیل عصب کشی ناموفق رخ داده است.
- تغییر رنگ دندان: تغییر رنگ دندان به سفیدی یا خاکستری ممکن است نشان دهنده مرگ پالپ باشد که به دلیل عصب کشی ناموفق رخ داده است.
- بوی بد دهان: بوی بد دهان ممکن است نشان دهنده عفونت باشد که به دلیل عصب کشی ناموفق رخ داده است.
در صورتی که هر یک از این علائم را تجربه می‌کنید، باید به زودی به یکی از بهترین دندانپزشک درمان ریشه در تهران خود مراجعه کنید تا درمان لازم را دریافت کنید.
مزایای عصب کشی دندان چیست؟
همان طور که گفتیم عصب کشی دندان یکی از روش های درمانی در کلینیک دندانپزشکی است که در برخی موارد لازم می شود. برخلاف باورهای عمومی که از نظرشان به دکتر می گویند اگر دندان را عصب کشی نکنیم مشکلی پیش نمی آید، عصب کشی دندان مزایای زیادی دارد که در ادامه به آن ها اشاره می کنیم:
- درمان درد: در بسیاری از موارد، عصب دندان تحت تاثیر عفونت قرار می گیرد و باعث درد شدید و پوچ شدن دندان می شود. با عصب کشی دندان، این دردها به طور کامل کنترل می شوند.
- جلوگیری از عفونت: با عصب کشی دندان، عفونت دندان به طور کامل درمان می شود و از شیوع آن به سایر قسمت های بدن جلوگیری می شود.
- حفظ دندان: با عصب کشی دندان، امکان حفظ دندان در مواردی که ترمیم دندان به سختی امکان پذیر است، وجود دارد.
- آرامش بیش تر در درمان: با عصب کشی دندان، بیمار در طول درمان کم تر درد و ناراحتی حس می کند.
- جلوگیری از شکست دندان: در بعضی موارد، عصب دندان تحت تاثیر عفونت قرار می گیرد و باعث ضعف دندان می شود. با عصب کشی دندان، این خطر از بین می رود و دندان محکم تر می شود.
با توجه به این مزایا، عصب کشی دندان یکی از روش‌های درمانی موثر در کلینیک دندانپزشکی است.
انواع عصب کشی دندان براساس کانال ها
عصب کشی دندان بر اساس تعداد کانال عصب های دندان به دو نوع تقسیم می شود:
- عصب کشی یک کاناله: در این نوع عصب کشی، فقط یک عصب دندان وجود دارد که از ریشه دندان شروع می شود و به سمت بالا ادامه می یابد. تقریبا عصب کشی این گونه دندان ها راحت تر بوده و هزینه کم تری دارد.
- عصب کشی چند کاناله: در این نوع عصب کشی، بیش از یک عصب دندان وجود دارد که از ریشه دندان شروع می شود و به سمت بالا ادامه می یابد. این نوع عصب کشی برای دندان های پایینی مثل دندان های گلوگیر استفاده می شود. اگر دندان را عصب کشی نکنیم شاید در نهایت مجبور به کشیدن آن شویم.
همچنین، عصب کشی دندان بر اساس روش انجام آن نیز به دو نوع تقسیم می شود:
- عصب کشی با روش معمول: در این روش، پس از برش دندان و دسترسی به ریشه دندان، عصب دندان با استفاده از ابزارهای خاصی کاملا خارج می شود.
- عصب کشی با روش لیزر: در این روش، برای خارج کردن عصب دندان از ریشه دندان از لیزر استفاده می شود. این روش به دلیل عدم نیاز به برش دندان و کم تر بودن درد پس از عمل، مورد توجه قرار گرفته است.
مراقبت های بعد از عصب کشی دندان
تا اینجا از ضرورت عصب کشی دندان و این که اگر دندان را عصب کشی نکنیم په می شود صحبت کردیم. حال می خواهیم بدانیم پس از عصب کشی دندان، باید به چه مراقبت های خاصی توجه شود تا از عفونت و التهاب جلوگیری شود. برخی از مراقبت های بعد از عصب کشی دندان عبارتند از:
استفاده از داروهای تجویز شده توسط پزشک: دکتر عصب کشی ممکن است داروهای ضد التهاب و درد را برای بیماری تجویز کند که باید به دقت مصرف شوند.
خوردن غذاهای نرم و سرد: برای کاهش درد و التهاب، بهتر است غذاهای نرم و سرد مصرف شود.
استفاده از یخ برای کاهش درد: استفاده از یخ بر روی ناحیه عصب کشی می تواند در کاهش درد و التهاب موثر باشد.
پاکسازی دهان: پاکسازی دهان و استفاده از آنتی باکتریال ها می‌تواند به جلوگیری از عفونت و التهاب کمک کند.
مراجعه به پزشک در صورت بروز درد شدید: در صورت بروز درد شدید و بی تحمل، باید به پزشک مراجعه شود.
درمان ریشه و تفاوت آن با عصب کشی
درمان ریشه و عصب کشی هر دو روش های درمانی برای درمان انتهایی و عمیق ترین بخش دندان هستند، اما تفاوت‌هایی نیز دارند.
درمان ریشه (روت کانال): در این روش، هدف اصلی حفظ دندان طبیعی است. در صورتی که ریشه دندان توسط باکتری ها یا التهاب آسیب ببیند، درمان ریشه انجام می شود. در این روش، پزشک دندان عصب مرده را پاک کرده، فضای خالی را با ماده ضد عفونی کننده پر می کند و سپس به‌طور نهایی دندان را با پرکردن محافظت می کند. درمان ریشه به طور معمول برای حفظ دندان طبیعی و جلوگیری از استخراج آن انجام می شود.
عصب کشی: در صورتی که دندان شدیدا تخریب شده باشد و درمان ریشه امکان پذیر نباشد، عصب کشی انجام می شود. در این روش، پزشک عصب دندان را به طور کامل پاک می کند و سپس فضای خالی را با ماده پرکننده پر می کند. عصب کشی معمولا برای دندان هایی استفاده می شود که تخریب شده و نمی توان آن ها را حفظ کرد و اگر آن دندان را عصب کشی نکنیم منجر به حذف دندان می شود. پس از عصب کشی، دندان ممکن است نیاز به ترمیم و تقویت با ترمیمی داشته باشد.
به طور خلاصه، درمان ریشه به منظور حفظ دندان طبیعی و جلوگیری از استخراج آن صورت می گیرد، در حالی که عصب کشی در مواردی انجام می شود که دندان تخریب شده و نمی توان آن را حفظ کرد.
ویژگی های دکتر عصب کشی دندان چیست؟
ویژگی های دکتر عصب کشی دندان شامل موارد زیر می شود:
متخصص بودن: دکتر عصب کشی دندان باید دارای تخصص و تجربه کافی در این زمینه باشد. آن ها باید آموزش های لازم را در زمینه عصب کشی دندان دریافت کرده و تجربه کافی در انجام این روش را داشته باشند.
دقت و حرفه ای بودن: دندانپزشک انتخابی برای عصب کشی باید بسیار دقیق و حرفه ای در انجام این روش باشد. آن ها باید قادر باشند عصب دندان را به طور کامل و به درستی پاک کنند و فضای خالی را با ماده پرکننده مناسب پر کنند.
استفاده از تجهیزات و فناوری مدرن: باید از تجهیزات و فناوری مدرن استفاده کنند تا بهترین نتیجه را در انجام این روش به دست آورند. استفاده از میکروسکوپ و تجهیزات دقیق دیگر می تواند در بهبود کیفیت و دقت عملکرد دکتر عصب کشی دندان کمک کند.
خلاقیت و تخصص در ترمیم: پس از عصب کشی، دندان ممکن است نیاز به ترمیم و تقویت با ترمیمی داشته باشد. دکتر عصب کشی دندان باید تخصص و خلاقیت کافی در انجام ترمیمات دندانی داشته باشد تا دندان را به طور صحیح و زیبا ترمیم کند.
ارتباط برقرار کردن با بیمار: باید قادر باشد با بیمار به خوبی ارتباط برقرار کند و او را درباره فرآیند عصب کشی دندان و نحوه مراقبت پس از آن آگاه کند. آن ها باید به سوالات و نگرانی‌های بیماران با دقت و صبر پاسخ دهند.
کلام آخر
عصب کشی دندان روشی است که از نابودی دندان جلوگیری می کند و راه حل دندانپزشکان برای ترمیم دندان و مانع شدن برای ادامه روند پوسیدگی است. اما برخی از افراد گمان می کنند که ممکن است عصب کشی لزومی نداشته باشد و بتوانند با روشی دیگر درد و پوسیدگی را کنترل کنند. ما در این مقاله در مورد عصب کشی دندان به طور مفصل صحبت کردیم.
هدف اصلی ما از نگارش این مقاله، بررسی موضوعی با عنوان «اگر دندان را عصب کشی نکنیم چه می شود؟» بود. امیدواریم از این مطلب بهره لازم را برده باشید. از همراهی تان سپاس گزاریم و منتظر دریافت نظرات تان در سایت دندانپزشکا هستیم.
