گاهی اوقات حتی در صورت رسیدگی و مراقبت از دندانها، رعابت بهداشت، استفاده از مواد غذایی سالم و خودداری از مواد نامناسب و چکاپ دوره ای تحت نظر دندانپزشک، دندان ها آسیب دیده و پوسیده می شوند. در صورت عمیق شدن این پوسیدگی و عفونی شدن آن، عصب ها آسیب دیده و در نهایت درد شدیدی به وجود می آید. تنها راه حل رهایی از این درد طاقت فرسا مراجعه به دندانپزشک و عصب کشی و در برخی موارد کشیدن دندان است. در این مقاله ما می خواهیم در مورد برخی از علائم به عصب رسیدن دندان صحبت کنیم. در ادامه همراه ما باشید.
عصب کشی چیست؟
دندان ها از لایه های مختلف و اجزای متفاوتی تشکیل شده اند که هر کدام وظیفه ای را بر عهده دارند و در نهایت با هماهنگی یکدیگر در سلامت لثه و نگهداری دندانی سالم و حفظ آن ایفای نقش می کنند. لایه خارجی دندان که به مینای سفید معروف است همان چیزی است که در جلوی آینه می توانیم آن را ببینیم. در زیر آن لایه سختی به نام عاج قرار دارد و وظیفه آن حمایت از مینا و حفظ ساختار اصلی دندان می باشد. همچنین نقش دیگر عاج حفاظت از پالپ دندان که لایه ای نرم است می باشد.
پالپ از عصب ها، رگ های خونی و بافت همبند تشکیل می شود و هدف آن رساندن مواد لازم برای پیشرفت ریشه دندان و رشد آن است. از این رو به خصوص در افراد جوان این پالپ از اهمیت ویژهای برخوردار است، چرا که تا زمان رشد باید بتواند این وظیفه را به خوبی انجام دهد و بعد از آن که دندان به طور کامل رشد کرد از اهمیت آن کاسته می شود. در برخی موارد ممکن است پالپ دچار عفونت، آسیب و یا التهاب شود که که علل اصلی آن عبارتند از:
- آسیب های ناشی از ضربات
- اجرای چندین درمان بر روی یک دندان
- پوسیدگی شدید
- ترک و یا شکستگی دندان ها
- آسیب رسیدن به تاج دندان
در نهایت در این موارد پالپ دچار پوسیدگی شده و احتمال ورود باکتری به آن وجود دارد. بعد از عفونت پالپ، تنها راهی که برای نجات دندان وجود دارد عصب کشی دندان است. در صورت مشاهده علائم به عصب رسیدن دندان ها باید سریعا به دندانپزشک عمومی و یا یک متخصص مراجعه کرد و روند عصب کشی را انجام داد. با عصب کشی پالپ های عفونی از دندان خارج شده و در تسکین می یابد و بعد از آن دندان با مواد خاصی پر می شود.
علل اصلی به عصب رسیدن دندان
در بخش قبلی گفتیم که در صورت آسیب دیدگی پالپ دندان، عصب نیز آسیب دیده و در نهایت نیاز به درمان و مراجعه به بهترین دکتر عصب کشی در تهران می باشد. علل اصلی به عصب رسیدن دندان به شرح زیر می باشد:
پوسیدگی یا وجود حفره در دندان
گاهی اوقات عدم رعایت بهداشت، داشتن تغذیه غیر مناسب و مصرف بیش از اندازه مواد قندی و همچنین استفاده از بعضی داروها سلامت دندان ها را به خطر می اندازد. موارد گفته شده در نهایت باعث آسیب دیدگی مینا و پالپ دندان می شود که این آسیب ها با بروز حفره و سوراخ هایی بر روی مینای دندان قابل مشاهده شده و در نهایت علائم به عصب رسیدن دندان را نمایان می کنند.
این مورد از رایج ترین علل آسیب دیدگی دندان ها می باشد. به طور عامیانه به این حفرهها و سوراخ ها پوسیدگی دندان می گویند که علت به وجود آمدن آن، رعایت نادرست بهداشت دهان و دندان، مصرف مواد غذایی نامناسب و شیرین و حتی مسواک زدن غیر اصولی است که منجر به پوسیدگی می شود. بعد از آسیب مینای دندان، نوبت به ورود باکتری به پالپ دندان و عفونت آن می رسد که در نهایت از بین رفتن اعصاب دندان و درد شدید را که از علائم به عصب رسیدن دندان است به همراه دارد.
ترک دندان
برخی مواقع به دلایل خیلی ابتدایی و پیش پا افتاده و یا حتی از روی اقدامات غیر عامدانه مثل مصرف نوشیدنی سرد و گرم به صورت پی در پی و یا گاز زدن مواد سفت دندان ترک می خورند که این ترک ها راهی برای نفوذ باکتری ها به سمت پالپ دندان و عفونت آن می شوند.
دندان قروچه
دندان قروچه نیز از دیگر علل متداول آسیب دیدگی عصب دندان است. به هم ساییدن پی در پی دندانها به هم، باعث آسیب مینا و پالپ دندان شده و به عصب ها آسیب می رساند. برای پیشگیری از دندان قروچه توصیه می شود از گاردهای مخصوص خواب استفاده شود.
بیماری لثه
تمامی بیماری های لثه که التهاب و عفونت لثه را به همراه داشته باشد ممکن است باعث آسیب عصب دندان شود. در این نوع بافت لثه از دندان ها جدا شده و منجر به درازتر دیده شدن دندان ها می شود که به پس روی لثه معروف است. گاهی اوقات نیز این مشکلات باعث آبسه دندان و کیست های چرکی می شود و شاید به دندان ها و آرواره ها نیز ورود کند که در نهایت پالپ دندان آسیب دیده و به عصب می رسد.
6 تا از مهم ترین علائم به عصب رسیدن دندان
تا اینجای کار در مورد دلایل به عصب رسیدن دندان به طور مفصل صحبت کردیم. حال می خواهیم علل به عصب رسیدن دندان را به طور مفصل شرح دهیم تا در صورت مشاهده آن ها فورا به دندانپزشک مراجعه نمایید. 6 تا از مهم ترین علائم به عصب رسیدن دندان عبارتند از:
بروز درد
یکی از علائمی که نشانگر نیاز به عصب کشی دندان است، بروز درد شدید و طاقت فرسای دندان بدون توقف است. در صورتی که انتهای عصب دندان دچار آسیب دیدگی شده باشد، باعث بروز درد خواهد شد. در این شرایط، حتی با جویدن غذا یا ایجاد فشار به دندان، درد تشدید خواهد شد. در صورت آسیب دیدگی بیش تر عصب دندان، حتی بدون این موراد نیز دندان درد وجود خواهد داشت. این درد نشانگر نیاز به عصب کشی می باشد.
ورم و التهاب
التهاب و تورم لثه در ناحیه یک دندان نیز ممکن است از علائم به عصب رسیدن دندان باشد. لثه های سالم اکثرا رنگ شان صورتی یا قرمز روشن است، در صورتی که اگر رنگ لثه قرمز تیره شود، یعنی که لثه، ملتهب یا حساس شده و آسیب دیده است. بهتر است در این موارد به بهترین دکتر لثه در تهران مراجعه شود تا بیماری پیشرفت نکند.
گامبول
گامبول ها برآمدگی های ریزی می باشند که در ناحیه اطراف لثه دندانی که دچار آسیب دیدگی شده است دیده می شوند. ظهور گامبول ها به صورت پی در پی، از علائم به عصب رسیدن دندان است. برای این که از وجود گامبول ها اطمینان حاصل کنید، می توانید زبان تان را روی لثه بکشید یا این که در آیینه دقت کنید تا از وجود آن ها مطمئن شوید. نشانه های دیگر وجود گامبول ها موارد زیر است:
- انتشار بوی بد دهان
- ترشح عفونت و چرک
- خون ریزی لثه
- تورم لثه
- بروز درد در ناحیه گوش
- حالت تهوع و تب
حساس تر شدن دندان ها
زمانی که حسایت دندان ها افزایش می یابد، می تواند خبر از به عصب رسیدن دندان ها را دهد. این حساسیت شاید هنگام مصرف محصولات سرد یا گرم، احساس شود. این حساسیت شاید برای چند لحظه باشد و یا این که مداوم شود. از جمله مواد غذایی که این حساسیت را نمایان می کنند عبارتند از: مواد غذایی مایع و جامد شیرین، انواع ترشی ها، گوجه فرنگی و میوه هایی از خانواده مرکبات و نوشیدنی ها و غذاهای سرد یا گرم که باعث تحریک دندان ها می شوند.
تغییر رنگ دندان ها
بهطور طبیعی، مینای خارجی دندان زرد رنگ و یا خاکستری روشن است. اگر عصب دندان آسیب ببیند، رنگ خاکستری روشن به خاکستری تیره، قهوه ای روشن یا حتی مشکی تغییر می کند که به شدت آسیب دیدگی بستگی دارد. در این صورت باید فورا به دندانپزشک مراجعه کرد.
بوی بد دهان و آبسه آپیکال حاد
با نفوذ باکتری ها به پالپ دندان، عفونت ها همراه با بوی ناخوشایند از جمله عفونت ریشه پدیدار می شوند. در صورتی که مینای دندان به دلیل فرسایش، وجود حفره یا ایجاد آسیب ببیند، باکتری ها راه خود را به ریشه دندان پیدا می کنند و در پالپ رشد کرده و تکثیر می شوند و ازدحان ان ها باعث بوی بد دهان می گردد. بروز عفونت در نهایت منجر به ایجاد پاکت های چرکی می شود که به نام آبسه معروف است. آبسه در ابتدا مثل جوشی کوچک است که با گذر زمان بزرگ تر می شود. با بروز آبسه برای رفع آن باید دوره درمانی طی کرد، چراکه نشان از عفونت ریشه دارد.
عصب کشی دندان چگونه انجام می شود؟
عصب کشی دندان یک روش درمانی است که در صورت تلف شدن بافت عصبی دندان و مشاهده علائم به عصب رسیدن دندان، به کار می رود. این روش با استفاده از یک ابزار خاص به نام فایل، بافت عصبی را از داخل دندان حذف میکند.
برای انجام عصب کشی دندان، ابتدا پزشک دندانپزشک باید یک ایکسری از دندان بگیرد تا بتواند ببیند که آیا دندان به عصب کشی نیاز دارد یا خیر. سپس دندانپزشک مربوطه با استفاده از مواد ضدعفونی کننده، باید محل عصب کشی را تمیز کند و سپس دندان را با محلول بخار کننده آماده کند.
پس از آمادهسازی دندان، دندانپزشک با استفاده از فایل، بافت عصبی را از داخل دندان حذف می کند. سپس با استفاده از یک محلول ضد عفونی کننده، دندان را تمیز می کند و سپس با استفاده از یک مواد ضدعفونی شده، دندان را پانسمان میکند. البته ممکن است در همان جلسه دندان را پر کند.
در پایان، دندانپزشک دندان را با یک روکش دندانی از جنس آمالگام یا کامپوزیت پوشانده و بیمار به خانه برمی گردد. در صورت پوسیدگی بیش از حد دندان، بعد از عصب کشی، باید دندان را با کرون (تاج دندان) پوشانده شود تا از شکستگی دندان جلوگیری شود. چندین ماه بعد نیز بیمار می تواند برای روکش کردن دندان خود برای افزایش طول عمر و مقاومت بیش تر آن اقدام کند.
مراقبت های بعد از عصب کشی دندان
پس از عصب کشی دندان، بیمار باید مراقبت هایی را رعایت کند تا بهبودی سریع تری داشته باشد. برخی از مراقبت های بعد از عصب کشی دندان عبارتند از:
- استفاده از داروهای تجویز شده توسط پزشک دندانپزشک به درستی و به موقع.
- اجتناب از خوردن و مصرف نوشیدنی های گرم و سرد برای چند روز پس از عصب کشی و مصرف غذاهای نرم و خوراکی های مایع برای چند روز پس از عصب کشی.
- پاک کردن و نظافت دهان به طور منظم و استفاده از دهان شویه ضدعفونی کننده.
- اجتناب از مصرف مواد دودزا مانند سیگار و قلیان و هرگونه مواد مخدر
- پرهیز از ایجاد فشار بر روی دندان علاوه بر خوردن غذاهای سفت و سخت.
- رعایت بهداشت دهان و دندان به طور منظم با مسواک زدن و استفاده از خمیردندان های استاندارد و متناسب
- مراجعه به دندانپزشک معالج در صورت بروز درد شدید، خونریزی و یا علائم دیگر.
عوارض عصب کشی دندان
همان طور که گفتیم در صورت بروز علائم به عصب رسیدن دندان، باید فورا به دندانپزشک مراجعه کرد. اما در صورت اقدام ناصحیح دندانپزشک با عدم مراقبت صحیح ممکن است عصب کشی عوارضی را برای فرد در پی داشته باشد که شامل موارد زیر می شود:
- اگر تمامی کانالهای دندان توسط دندانپزشک درمان نشود، عفونت ادامه می یابد و ممکن است به استخوان برسد.
- باید مواد پرکننده دندان به طور کامل و به اندازه در کانال نفوذ کند تا بتواند از هجوم باکتری ها جلوگیری کند. اگر این درزگیری کامل انجام نشود احتمال عفونت مجدد وجود دارد.
- در طول فرایند عصب کشی شاید ریشه دندان ترک بخورد که این مورد نیز می تواند عارضه ای برای دندان محسوب شود.
تمامی موارد گفته شده در صورتی است که دندانپزشک در کار خود حاذق نباشد. در صورت تخصص دندانپزشک و مهارت او هیچ کدام از این عوارض پیش نخواهد آمد.
کلام آخر
به عصب رسیدن دندان علائم و نشانه هایی دارد و اغلب با درد همراه است. علت اصلی این موضوع، آسیب دیدن پالپ دندان و ورود باکتری به کانال و ریشه می باشد. در صورت مشاهده هریک از نشانه ها باید فورا به دندانپزشک مراجعه کرد و برای پیشگیری از عفونت های جدی و از دست رفتن دندان روند درمان را آغاز کرد. ما در این مقاله سعی کردیم 6 تا از مهم ترین علائم به عصب رسیدن دندان را به شما ارائه دهیم.
از همراهی شما با سایت دندانپزشکا تا انتهای مقالات کمال تشکر را داریم. باعث خرسندی و بهبود مطالب ارائه شده است اگر نظرات و پیشنهادات تان را با ما درمیان بگذارید.
