به هم ریختگی، فشردگی و بی نظمی دندان ها یکی از عارضه های رایج بین افراد است که ممکن است هرکسی را به فکر وادارد تا به هر نحوی بتوانند آن را برطرف کرده و دندان هایی صاف و یکدست داشته باشند. نامرتب بودن دندان ها علاوه بر تاثیری که بر ظاهر اشخاص دارد، باعث به هم ساییدگی و پوسیدگی زودرس دندان ها می شود. روش درمانی برای پیشگیری از این عارضه ها و رفع این مشکل، ارتودنسی می باشد. هدف ما در این مقاله معرفی جدیدترین روش های ارتودنسی می باشد. در ادامه همراه ما باشید تا بتوانید اطلاعات لازم در این زمینه را کسب نمایید و با آگاهی کافی برای ارتودنسی اقدام نمایید.
چه زمانی به ارتودنسی نیاز است؟
ارتودنسی روشی برای اصلاح وضعیت دندان ها می باشد. اما زمانی می توان فهمید که آیا دندان های مان به ارتودنسی نیاز دارد یا خیر که یک متخصص در مورد آن نظر بدهد. در این شرایط پزشک مورد نظر با ویزیت و معاینه بالینی و ابزارهای تشخیصی و سطح علم و دانشی که دارد این وضعیت را بررسی می کند. همچنین متخصصین ارتودنسی از تصویربرداری مخصوص و همچنین مدل گچ دندان ها بررسی دقیق تر را انجام می دهند و روش درمانی موثر را پیشنهاد می کنند. در صورت بروز یکی از شرایط زیر فرد کاندید مناسبی برای انجام ارتودنسی می باشد:
- وقتی که دندان های بالا پوشش زیادی بر روی دندان های پایین داشته باشند که به آن over bite می گویند.
- بولداگ که بر اثر آن دندان های فک پایین جلوتر از دندان های فک بالا قرار می گیرند و یا به اصطلاح دندان های بالایی عقب می مانند که این حالت به Under bite معروف است.
- crossbite که به معنی این حالت است که زمان جویدن غذا دندان های ردیف بالایی در حالت عرضی به خوبی بر روی دندان های پایینی قرار نمی گیرند.
- اورجت نیز له حالتی گفته می شود که دندان های ردیف بالا در قسمت جلو بیش از اندازه در جلو قرار داشته باشند و دندان های عقبی به همین حد به جلو نیایند. در این صورت نیز بهترین دکتر ارتودنسی در تهران تجویز ارتودنسی به بیمار می‌کند.
- open bite نیز حالتی است که بین دو فک در ناحیه عقب و کناره ها و جلو باز می ماند. کسانی که دندان های جلویی شان در این وضعیت است در حالتی که دندان های آسیایی شان بر روی هم قرار بگیرند دندان های بالا و پایین در قسمت جلو به همدیگر نمی رسند و فاصله بین آن ها می افتد.
- حالتی نیز وجود دارد که ممکن است فرد به دلیل از دست دادن یک دندان و یا رشد ناقص آن، فضایی بین دندان های شان به وجود بیاید و فاصله بین شان بیفتد.
- حالت دیگر نیز این است که دندان ها بیش از حد فشرده باشند و دندان ها روی هم افتاده باشد که این شرایط رایج ترین حالتی است که افراد به دلیل آن به دکتر ارتودنسی مراجعه می کنند و دندانپزشک با استفاده از جدیدترین روش های ارتودنسی به اصلاح وضعیت می پردازد.
جدیدترین روش‌های ارتودنسی
ارتودنسی یکی از شاخه های حوزه دندانپزشکی می باشد که متخصصین آن با تشخیص دقیق و تجویز بهترین نوع ارتودنسی به رفع ناهنجاری های فکی موجود و اصلاح وضعیت دندان ها می‌پردازند. انجام ارتودنسی علاوه بر تاثیر بر وضعیت ظاهری، از نظر درمانی نیز مزایای زیادی به همراه دارد. راه های مختلفی برای ارتودنسی وجود دارد که در ادامه جدیدترین روش‌های ارتودنسی را معرفی خواهیم کرد:
ارتودنسی ثابت
یکی از رایج ترین روش های درمانی برای اصلاح نافرمی دندان ها، ارتودنسی ثابت می باشد. در این حالت متخصص ارتودنسی براکت ها، وایرها و سیم ها را در دندان قرار می دهد و فرد تا پایان دوره درمان اجازه خارج کردن آن را از دهان ندارد. ارتودنسی ثابت نوعی روش سنتی ارتودنسی است که همچنان متداول و رایج است و برای بسیاری از بیماران تجویز می گردد.
بهترین زمان برای انجام ارتودنسی ثابت که بتوان بهترین نتیجه را به دست آورد، پیش از بلوغ و در سنین نوجوانی است که استخوان فک هنوز کامل سفت نشده و ریشه دندان قابلیت انعطاف دارد. در این حالت بین 12 ماه تا 3 سال ممکن است زمان ببرد که فرد نتیجه مطلوب را از اقدام صورت گرفته بگیرد. این روش مزایا و معایب خود را دارد.
مزیت هایی که ارتودنسی ثابت نسبت به روش های دیگر می‌تواند داشته باشد این است که از نظر هزینه بهترین نوع درمان محسوب می شود و همچنین برای درمان انواع ناهنجاری های فکی و دندانی مناسب می باشد. عیب این روش نیز این است که دستگاه ارتودنسی قابل مشاهده است و برای کسانی که تمایل به دیده شدن آن ندارند مناسب نمی باشد.
ارتودنسی متحرک
ارتودنسی متحرک یکی از جدیدترین روش های ارتودنسی می باشد که برعکس ارتودنسی ثابت، فرد می تواند براکت ها را از دهان خود خارج نماید. در این حالت ارتودنسی به دندان ها نمی چسبد و قابلیت جابجایی خواهد داشت. شاید از نظر بسیاری از افراد ارتودنسی متحرک برای شان بسیار موثر و مطلوب باشد و تمایل زیادی به انجام آن داشته باشند، اما باید گفت که تنها با نظر دندانپزشک این روش قابل انجام است.
از جمله مهم ترین مزایای ارتودنسی متحرک این است که می توان آن را برای تمیز کردن دندان ها از دهان خارج کرد. مدت زمان کم تری نیز برای نصب آن مورد نیاز است. اما از جمله معایبی که ارتودنسی متحرک دارد این است که برای افراد با سنین بالا و یا کسانی که مشکل دندان شان زیاد است قابل اجرا نیست و ممکن است مدت بسیاری طول بکشد تا نتیجه به دست آید.
ارتودنسی سرامیکی
ارتودنسی سرامیکی نیز در دسته ارتودنسی های ثابت قرار می گیرد، اما با این تفاوت که به جای براکت های فلزی و قابل مشاهده، از براکت های شفاف و همرنگ دندان استفاده می شود. عملکرد این روش همچون براکت ثابت بسیار موثر است و برای هر نوع ناهنجاری قابل اجراست.
مزیتی که این روش دارد این است که نسبت به ارتودنسی فلزی و ثابت کم تر دیده می شود و همچنین نسبت به اینویزیلاین ها سرعت نتیجه بخشی اش بالاتر است. اما انتقادی که به این روش وارد است این است که هزینه آن از ارتودنسی فلزی بیش تر بوده و ممکن است با گذشت زمان براکت ها تغییر رنگ دهند که برای بسیاری افراد این مورد مهم است.
ارتودنسی نامرئی
افرادی هستند که وضعیت دندان های شان به نحوی است که نیاز به ارتودنسی دارد، اما به دلیل عدم تمایل به داشتن دستگاه های فلزی در دهان از انجام این کار منصرف می شوند. ارتودنسی متحرک در این افراد بسیار مورد استقبال قرار می گیرد، اما اغلب دندانپزشکان به دلیل شرایط سنی و وضعیت دندان های بیمار این روش را پیشنهاد نمی کنند. یکی از جدیدترین روش های ارتودنسی برای این افراد، ارتودنسی نامرئی می باشد.
همان طور که از نامش پیداست، در ارتودنسی نامرئی براکت‌ها، سیم ها و دستگاه ارتودنسی در این حالت برای بقیه قابل مشاهده نخواهد بود و فرد می تواند بدون نگرانی برای درمان وضعیت دندان ها و فک خود اقدام کند. انواع ارتودانسی نامرئی عبارتند از: ارتودنسی لینگوال، ارتودنسی با پلاک های شفاف و بی رنگ، ارتودنسی با مواد همرنگ
در ارتودنسی لینگوال،پزشک سیم ها و براکت ها را در پشت دندان ها و در قسمت داخلی دهان قرار می دهد که دیگر برای باقی افراد قابل مشاهده نیست.
ارتودنسی نامرئی با پلاک شفاف روشی است که نوعی روکش نامرئی و شیشه ای برای این کار استفاده می گردد.
ارتودنسی نامرئی با دستگاه همرنگ نیز به حالتی گفته می شود که براکت های استفاده شده همرنگ دندان هستند و آنچنان قابل مشاهده نیستند.
برای این که بتوانید تصمیم درست برای انتخاب روش ارتودنسی بگیرید، بهتر است با دندانپزشکی متخصص مشورت کنید. در صورتی که ساکن استان البرز هستید و به دنبال یک متخصص حرفه ای هستید، می توانید از مقاله بهترین دکتر ارتودنسی در کرج می توانید دندانپزشکی متخصص را بیابید و به صورت حضوری به مطب شان مراجعه کنید.
اقدامات قبل و بعد از انجام ارتودنسی
قبل و بعد از انجام ارتودنسی باید اقداماتی انجام داد تا نتیجه مطلوبی را از روند درمان کسب کرد و کم ترین عارضه را تجربه کرد. اقدامات قبل از انجام ارتودنسی عبارتند از:
مشاوره با پزشک: قبل از شروع درمان ارتودنسی، فرد باید با پزشک مشاوره کند و اطلاعات کاملی در مورد نحوه درمان، مدت زمان و هزینه های مربوطه و انتخاب یکی از جدیدترین روش های ارتودنسی را به دست آورد.
بررسی وضعیت دهان: قبل از شروع درمان، فرد باید وضعیت دهان خود را بررسی کند و مشکلاتی مانند ترک خوردگی یا التهاب را قبل از شروع ارتودنسی درمان کند.
بررسی وضعیت عصبی: اگر فرد مشکلات عصبی دارد، باید قبل از شروع درمان ارتودنسی با یک روانشناس یا مشاور عصبی مشورت کند تا اطمینان حاصل کند که آمادگی لازم برای درمان را دارد.
مراقبت های بعد از ارتودنسی نیز شامل موارد زیر می باشد:
- مراقبت دقیق از دستگاه: بعد از درمان ارتودنسی، فرد باید به مراقبت دقیق از دستگاه ارتودنسی خود توجه کند و به دستورات پزشک مراجعه کند.
- مراقبت از بهداشت دهان: فرد باید به بهداشت دهان خود توجه کند و به طور منظم دندان های خود را بشوید و نخ دندان استفاده کند. مسواک های ارتودنسی با مسواک معمولی متفاوت است و باید در مورد انتخاب آن از دندانپزشک خود اطلاعات لازم را کسب کرد.
- مراجعه منظم به پزشک: فرد باید به طور منظم به پزشک ارتودنسی خود مراجعه کرده و وضعیت درمان خود را بررسی کند.
- رژیم غذایی مناسب: شخصی که دندان های خود را ارتودنسی کرده است باید از مصرف غذاهای سخت و سفت و همچنین استفاده از مواد خوراکی مضر بپرهیزد تا از وضعیت درمان خود حفاظت کند.
مزایا و معایب انجام ارتودنسی
مزیت هایی که استفاده از هرکدام از جدیدترین روش های ارتودنسی به همراه دارد شامل موارد زیر می شوند:
- بهبود ظاهر: ارتودنسی می تواند بهبود ظاهر فرد را به همراه داشته باشد و اعتماد به نفس او را افزایش دهد. داشتن دندان هایی صاف و منظم لبخندی زیبا را برای فرد به ارمغان می آورد.
- بهبود عملکرد: درمان ارتودنسی می تواند بهبود عملکرد دهان و فک و صورت را فراهم کند. یعنی با ارتودنسی ساییدگی دندان ها از بین رفته و پوسیدگی به علت فشردگی دندان و تجمع پلاک و باکتری ها کاهش می یابد.
- بهبود سلامت دهان: ارتودنسی می تواند به بهبود بهداشت دهان و پیشگیری از بیماری های دهانی کمک کند.
- تاثیر مثبت بر سلامت کلی: درمان ارتودنسی می‌تواند بهبود تنفس، خواب و حالت روحی فرد را فراهم کند.
معایب ارتودنسی نیز عبارتند از:
- نیاز به زمان: درمان ارتودنسی ممکن است چندین سال طول بکشد و نیاز به تعهد و صبر فراوان دارد. این مدت ممکن است برای برخی افراد خارج از تحمل باشد، اما برای کسب نتیجه باید صبور بود.
- نیاز به هزینه: درمان ارتودنسی هزینه های زیادی را برای فرد به همراه دارد و ممکن است برخی افراد قادر به پرداخت این هزینه ها نباشند.
- نیاز به مراقبت و نگهداری: بعد از درمان ارتودنسی، فرد نیاز به مراقبت و نگهداری دائمی دارد تا از حالت جدید دندان های خود حفظ کند.
- عوارض و عدم تطابق: بعضی از افراد ممکن است با عوارض مانند التهاب لثه یا عدم تطابق با درمان مواجه شوند.
ارتودنسی مناسب برای هر گروه سنی
هر یک از جدیدترین روش های ارتودنسی شرایط خاص و مزایا و معایب مخصوص خود را دارند. بنابراین نمی توانی به طور قطعی گفت که چه روشی مناسب تر است و این اظهار نظر در حیطه تخصصی متخصصین ارتودنسی با توجه به وضعیت و شرایط سنی بیمار است. با این حال متخصصین ارتودنسی برای هر گروه سنی به طور معمول روشی را استفاده می کنند که ما آن ها را در ادامه دسته بندی می نماییم:
- ارتودنسی دندان کودکان: ارتودنسی مناسب برای کودکان ارتودنسی فلزی، ارتودنسی رنگی که نوعی ارتودنسی فلزی است و ارتودنسی سرامیکی مناسب می باشد.
- ارتودنسی برای گروه سنی نوجوانان: انواع ارتودنسی مناسب برای این افراد ارتودنسی رنگی، فلزی، ارتودنسی سرامیکی و ارتودنسی نامرئی با پلاک های شفاف می باشد.
- گروه سنی بزرگسالان: برای بزرگسالان، دندانپزشک اغلب از ارتودنسی سرامیکی، دیمون و ارتودنسی نامرئی با پلاک های شفاف استفاده می کند.
کلام آخر
ارتودنسی روشی مطمئن و اثر گذار در اصلاح ناهنجاری های فک و دندان است که متخصصان می تواند با توجه به شرایط دندان ها و سن بیمار و هزینه آن روشی را برای این افراد پیاده سازی کنند. ارتودنسی ممکن است بین 6 ماه تا 3 سال زمان ببرد و این دوره نیازمند صبوری و مراقبت های ویژه می باشد.
در این مقاله ما سعی کردیم تمامی نکاتی را که برای انجام ارتودنسی نیاز است ارائه دهیم. همچنین در مورد جدیدترین روش های ارتودنسی در سال 2023 نیز صحبت کردیم. امیدواریم از آنچه گفته شد بهره لازم را برده باشید. از همراهی تان با سایت دندانپزشکا سپاس گزاریم و منتظر درافت نظرات و پیشنهادات تان هستیم.
