یکی از دردهای آزاردهنده که همه ما حداقل یک مرتبه در زندگی آن را تجربه کرده ایم و به دنبال راهی برای تسکین فوری آن هستیم دندان درد است. عدم بهبود این درد نه تنها آزار دهنده بوده بلکه موجب ایجاد محدودیت ها و اختلالاتی در زندگی روزمره نیز می شود. از این رو اغلب افراد به دلیل عدم دسترسی به دندانپزشک سعی دارند از طریق راهکارهای خانگی این درد را التیام بخشند. در این مقاله قصد داریم به بررسی “درمانی فوری دندان درد در خانه” بپردازیم و در این زمینه اطلاعات مفیدی را در اختیار شما عزیزان قرار دهیم با ما همراه باشید.
درمان فوری دندان درد
منظور از درمان فوری دندان درد این است که با کمک راهکارهایی بتوانیم تا زمانی که به بهترین دندانپزشک در تهران دسترسی پیدا می کنیم درد دندان را تسکین دهیم. به عنوان مثال ممکن است زمانی که مشغول انجام کاری ضروری هستید و یا در محل کار حضور دارید درد دندان شدید به سراغتان بیاید لذا شما برای این که چند ساعتی را بتوانید از شر این درد خلاص شوید؛ سعی می کنید، راهکاری فوری برای التیام این درد را بیابید.
مصرف داروهای مسکن بدون نسخه، غرغره آب نمک، شستشوی دهان با دهان شوی و غیره نمونه هایی از این روش های درمان دندان درد فوری به شمار می روند ولیکن بهتر است با مراقبت های صحیح و رعایت بهداشت دهان و دندان از بروز چنین مشکلاتی جلوگیری کرده و به صورت مرتب نیز به دندانپزشک برای ویزیت و اطلاع از وضعیت سلامت دندان های خود مراجعه کنید.
4 دلیل اصلی دندان درد در جدول زیر لیست شده است:
| ❤️آبسه دندان | ایجاد نوعی عفونت در نوک و یا اطراف ریشه دندان |
| ⚡جراحت | شکستگی و یا کنده شدن دندان بر اثر ضربه به فک و دندان |
| ✅دندان قروچه | نوک تیز دندان ها و درد فک از علائم رایج دندان قروچه است. |
| ⭐پوسیدگی دندان | مصرف بیش از حد مواد غذایی شیرین و عدم رعایت بهداشت دهان و دندان |
دلایل اصلی دندان درد چیست؟
درد دندان به قدری عذاب آور و طاقت فرسا است که فرد قادر به انجام امور و کارهای روزمره خود نخواهد بود برای همین در ادامه به دلایل اصلی دندان درد اشاره می کنیم تا بتوان از بروز آن جلوگیری به عمل آورد:
- پوسیدگی یا حفره دندان: یکی از شایع ترین علل بروز درد دندان حفره یا پوسیدگی است. دلیل اصلی ایجاد حفره ها و پوسیدگی دندان عدم رعایت بهداشت دهان و دندان و خوردن بیش از حد مواد غذایی شیرین و مخلوط شدن آن با بزاق است. در این شرایط بر روی دندان سوراخ کوچکی ایجاد خواهد شد که به مرور بزرگتر می شود و در نهایت منجر به دندان درد خواهد شد. حفره ها در زمان ایجاد ممکن است بسیار کوچک بوده و فرد قادر به تشخیص آن نباشد لذا توصیه می کنیم به صورت مرتب برای ارزیابی دندان های خود و پیشگیری از رشد حفره ها به دندانپزشک مراجعه کنید.
- آبسه دندان: یکی دیگر از مواردی که منجر به دندان درد می شود ایجاد نوعی عفونت در نوک و یا اطراف ریشه دندان است که به آن آبسه می گویند. متورم شدن لثه ها، درد شدید، عفونت ریشه که در مواردی موجب از بین رفتن استخوان در محل عفونت می شود به دلیل آبسه دندان ایجاد می شود که در چنین شرایطی لازم است که حتما برای درمان به دندانپزشک مراجعه شود.
- جراحت: شکستگی و یا کنده شدن دندان به دلیل وارد آمدن ضربه به فک و دندان نیز از دلایل دندان درد می باشد. در صورت بروز چنین مشکلی مراجعه فوری به دندانپزشک الزامی است.
- دندان عقل: اگر تاکنون دندان عقل خود را بیرون نکشیده اید و در این ناحیه احساس درد دارید به این معنا است که باید برای بیرون آوردن دندان عقل خود اقدام نمایید زیرا ممکن است درد شدیدی را تجربه کنید که در اطراف دندان های آسیاب و پشت دهان یک ناحیه قرمز و حساس را مشاهده خواهید کرد.
- دندان قروچه: برخلاف تصور برخی افراد تنها دلیل درد دندان عدم رعایت بهداشت دهان و دندان نیست بلکه دلایل دیگری مانند دندان قروچه نیز منجر به درد شدید در ناحیه دندان می شود.
انواع دندان درد و تفاوت هرکدام باهم
قبل از این که به بررسی روش های درمان فوری دندان درد در خانه بپردازیم ابتدا لازم است که با رایج ترین دلایل درد دندان آشنا شوید:
- درد ثابت و مداوم: این نوع درد دندان حاد نیست ولیکن برای فرد آزار دهنده بوده و موجب می شود تا نتواند به امور و کارهای روزانه خود بپردازد. از رایج ترین دلایل دردهای ثابت و مداوم دندان می توان آبسه دندان، دندان قروچه و گیر کردن غذا بین دندان ها و لثه ها را نام برد.
این نوع درد دندان به سادگی با مسواک زدن و یا نخ دندان کشیدن تسکین می یابد. البته اگر در مراجعه به دندانپزشک دلیل این درد آبسه یا دندان قروچه تشخیص داده شود باید برای درمان از روش های تخصصی استفاده کنید.
- دندان درد شدید: اگر در ناحیه دندان درد شدیدی دارید به درمان هایی که توسط اطرافیان توصیه می شود اکتفا نکنید و سریعا به دندانپزشک مراجعه کنیدزیرا دردهای شدید فقط از طریق درمان های تخصصی که توسط دندانپزشک تجویز می شود تسکین می یابد.
از دلایل این نوع درد شدید در ناحیه دندان می توان شل بودن پرکردگی دندان ها، شکستگی و پوسیدگی دندان، ترک خوردن مینای دندان و ایجاد حفره بر اثر پوسیدگی را نام برد.
- حساسیت به سرما یا گرما: ممکن است در زمانی که یک نوشیدنی سرد میل می کنید و یا در زمان خوردن غذاهای داغ، دندان درد بگیرید که دلیل آن ساییده شدن مینای دندان است.
اگر مشکل شما جدی نباشد برای تسکین فوری درد کافی است ضمن اجتناب از خوردن مواد غذایی و نوشیدنی های خیلی سرد و خیلی گرم از خمیر دندان مخصوص دندان های حساس استفاده کنید.
اما اگر درد دندان در این حالت بیشتر از 30 ثانیه ادامه پیدا کند به طور قطع مشکل جدی تر بوده و دلیل آن می تواند مواردی از قبیل پوسیدگی و شکستگی دندان، فرسوده شدن پر کردگی دندان، بیرون زدگی ریشه و یا بیماری لثه باشد.
- دندان درد ضربان دار: در دردهای شدید دندان که به صورت ضربان دار حس می شود باید برای رسیدگی و درمان به دندانپزشک مراجعه شود و روش های درمان خانگی برای التیام و بهبود آن کافی نخواهد بود. لذا اگر درد دندان ضربان دارد دارید و غیرقابل تحمل است به اورژانس دندانپزشکی مراجعه کنید.
اگر مشکل شما فوری باشد و علائمی مانند تغییر رنگ و خونریزی لثه مشاهده شود بلافاصله باید برای درمان اقدام کنید در غیر این صورت با درمان فوری دندان درد در خانه، درد را کاهش و تسکین دهید و برای معالجه یک روز دیگر به دندانپزشک مراجعه کنید ولیکن در حالت کلی این نوع درد دندان بایستی حتما تحت درمان تخصصی قرار گیرد.
روش هایی برای درمان فوری دندان درد در خانه
همانطور که پیشتر نیز گفتیم دندان درد به دلایل مختلفی مانند پوسیدگی، آبسه کردن، جراحت و غیره به وجود می آید. اگر بخواهید درد دندان را تکسین ببخشید تا زمانی که بتوان در اولین فرصت به دندانپزشک مراجعه کنید می توانید راهکارهای خانگی را به کار ببرید که در ادامه به معرفی برخی از این راهکارهای اساسی می پردازیم:
- کمپرس سرد: درون یک نایلون یا دستمال چند تکه یخ قرار دهید و آن را بر روی گونه یا فک خود در ناحیه ای که دندان شما درد می کند، قرار دهید. تکه های یخ مانند یک بی حس کننده عمل می کنند و ضمن تسکین درد در کاهش التهاب و تورم نیز تاثیرگذار است. این کار را به مدت 15 الی 20 دقیقه انجام دهید.
- روغن درخت چایی: از دیگر روش های درمان فوری دندان درد در خانه استفاده از روغن درخت چای است. این روغن به دلیل خواص ضد درد، ضد عفونی کننده و جلوگیری از عفونت برای تسکین دردهای عصبی دندان بسیار موثر بوده و بیمار تنها کافی است یک الی دو قطره از این روغن را بر روی لثه خود در نزدیکی ناحیه دندان درد قرار داده و آن را به آرامی ماساژ دهد.
- استفاه از گل میخک: برای التیام درد دندان به کمک روش های خانگی می توانید پنبه را به چند قطره روغن میخک آغشته کرده و آن را بر روی محل درد قرار دهید درد بلافاصله از بین می رود. البته روش دیگر با استفاده از گل میخک برای تسکین درد دندان جویدن گل میخک است و تا زمانی به جویدن ادامه دهید که روغن آن خارج گردد.
- درمان دندان درد با سیر: نوعی آنتی باکتریال طبیعی به نام آلیسین در سیر موجود است که تاثیر بسزایی در کاهش درد دندان دارد که برای استفاده از آن می توان به یکی از دو روش ذیل عمل کنید:
در روش اول یک حبه سیر را بعد از له کردن با مقدار اندکی نمک ترکیب کنید و آن را بر روی محل درد قرار دهید. روش دوم جویدن یک الی دو حبه سیر در طول شبانه روز است که توصیه می کنیم این کار را 2 الی 3 مرتبه تکرار نمایید.
این نکته را فراموش نکنید که تکسین فوری دندان درد تنها از طریق مراجعه به دندانپزشک امکان پذیر است و باید بدانید که اگر درد دندان دلایلی غیر از عفونت باشد استفاده از سیر نیز نمی تواند در تسکین آن به صورت موقت تاثیر گذار باشد.
- درمان دندان درد با زردچوبه: یکی از درمان های خانگی برای کاهش دردهای عصبی دندان استفاده از زردچوبه است که برای این کار کافی است که چند قطره آب گرم را با یک قاشق چای خوری زردچوبه ترکیب کرده و خمیر به دست آمده را بر روی لثه در ناحیه درد قرار دهید. تاثیر گذاری این روش برای کاهش سریع درد به حدی است که به آن ایبوپروفن خانگی نیز می گویند.
- زردچوبه و نمک: درمان فوری دندان درد در خانه تا زمانی که بتوانید در اولین فرصت به دندانپزشک مراجعه کنید استفاده از ترکیب زردچوبه با نمک است. همانطور که پیشتر نیز گفتیم زردچوبه کاهش دهنده فوری درد دندان است. بعد از قرارگیری خمیر زردچوبه بر روی لثه پس از گذشت دو ساعت دهان خود را با نمک گرم شستشو دهید و از این طریق عفونت های دهان و دندان را خارج می کنید بدین ترتیب درد برای زمان زیادی التیام می یابد.
- استفاده از دود برای درمان دندان درد: برای تهیه دود دندان لازم است که به مغازه عطاری مراجعه کنید. این ماده کرم دندان و عفونت را از بین برده و درد ایجاد شده را نیز التیام می بخشد. طریقه استفاده از دود برای درمان دندان درد به این طریق است که مقداری دود را بر روی کفگیر ریخته و آن را بر روی آتش قرار می دهید تا دود تولید شود سپس آن را بر روی ناحیه درد راهنمایی کنید و بدین ترتیب درد دندان به صورت موقت تا زمانی که بتوانید در اولین فرصت به دندانپزشک مراجعه شود بهبود می یابد.
- چای سیاه و آب نمک: ماده ای به نام تانین که در چای سیاه وجود دارد تاثیر فوری در تسکین درد دندان دارد که برای استفاده از آن کافی است یک چای کیسه ای را بعد از خیس کردن بر روی ناحیه درد قرار دهید و یا این که چای سیاه را بعد از دم کردن و خنک شدن آن در داخل دهان غرغره کنید.
- استفاده از آلوئه ورا: سالیان زیادی است که از ژل های موجود در آلوئه ورا برای درمان های مختلفی استفاده می شود که این گیاه به دلیل برخورداری از خاصیت آنتی باکتریالی برای تمیز کردن لثه و التیام درد دندان نیز قابل استفاده می باشد. لذا اگر به دنبال درمان فوری دندان درد در خانه هستید تنها کافی است مقداری ژل آلوئه ورا را برروی دندان خود قرار داده و آن را به آرامی ماساژ دهید.
- استفاده از آویشن و جوش شیرین: از آویشن برای درمان عفونت ریه و سرفه های شدید استفاده می شود علاوه بر این این گیاه به دلیل برخورداری از خواص ضدعفونی کننده به عنوان تسکین دهنده فوری درد دندان در خانه نیز مورد استفاده قرار می گیرد و برای این کار تنها کافی است چند قطره از روغن آویشن را با آب ترکیب کرده و آن را در دهان غرغره کنید.
روش دیگر استفاده از روغن آویشن، آغشته کردن آن به پنبه و قراردادن بر روی ناحیه درد است. با استفاده از جوش شیرین نیز می توان درد دندان را تا حد زیادی کاهش داد برای این کار کافی است مقداری پنیه را با جوش شیرین بجوشانید و سپس پنبه را بر روی ناحیه درد قرار دهید.
- اسپند تسکین دهنده درد دندان: یکی از تاثیرگذارترین روش های تسکین درد دندان در خانه استفاده از اسپند است و علاوه بر این در درمان خونریزی لثه و التهاب نیز موثر می باشد. برای بهره مندی از این روش کافی است مقداری پودر اسپند را بعد از ترکیب شدن با 2 برابر همان مقدار آب لیمو گرم کنید. سپس پنبه را به ترکیب به دست آمده آغشته کرده و آن را بر روی دندان قرار دهید با این کار درد دندان به سرعت بهبود می یابد.
روش دیگر با کمک اسپند برای تسکین درد دندان، گرم کردن آن و قرار دادن در حفره دندانی است که درد می کند.
- نعنا فلفلی: در برگ نعنا نوعی اسانس با خواص ضدعفونی کننده وجود دارد که نوعی ضد التهاب قوی نیز محسوب می شود و می تواند درمان مفیدی برای تسکین درد دندان در خانه به شمار آید. نعنا فلفلی به دلیل طعم خوبی که دارد برای تسکین دندان درد کودکان بالای 5 سال نیز گزینه خوبی است.
در این روش درمان یک قاشق چایخوری از برگ ها را در یک فنجان آب جوش بریزید و به مدت 20 صبر کنید که خیس بخورد سپس با محتویات فنجان دهان خود را بشویید این عمل را 3 مرتبه در روز انجام داده و اجازه دهید محتویات فنجان 30 ثانیه در دهانتان بماند.
زنجبیل و بره موم: زنجبیل دارای خواص ضد التهابی ود تسکین دهنده است و معمولا در چای مصرف می شود. بره موم هم از خواض درمانی و ضد باکتریایی برخوردار است که برای تسکین درد دندان در خانه کافی است این دو ماده را با هم ترکیب کرده و ناحیه ملتهب را با آن پاکسازی کنید.
روش دیگر در استفاده از زنجبیل و بره موم تهیه دهانشویه طبیعی است که برای این کار 5 قطره بره موم را با یک فنجان چای زنجبیل ترکیب کرده و دوبار در روز دهان را با این ترکیب بشویید.
لازم است که بدانید زنجبیل برای سفید کردن دندان ها نیز موثر بوده و به دلیل خواص ضد التهابی بافت دندان را سالم نگه می دارد. ریشه زنجبیل و یا پودر زنجبیل را با پودر مرزه و مقدار اندکی آب مخلوط کنید و آن را به دندان خود بمالید. با این روش خانگی نه تنها دندان شما سفید می شود بلکه از پوسیدگی آن نیز جلوگیری به عمل می آورد.
درمان فوری دندان درد در شب
درد دندان ممکن است در هر ساعتی از شبانه روز به سراغتان بیاید، اما شروع این درد در شب که امکان مراجعه به دندانپزشک مقدور نمی باشد بسیار ناخوشایندتر است که در ادامه چند راهکار برای کاهش درد دندان را در اختیار شما قرار می دهیم تا بتوانید به راحتی استراحت کنید:
- استفاده از داروهای مسکن بدون نسخه: برای تسکین دردهای خفیف دندان می توانید از داروهایی مانند ایبوپروفن و استامینوفن استفاده کنید. خمیرها یا ژل های بی حس کننده نیز می تواند راهکار مناسبی برای کاهش درد دندان باشد تا بتوانید به راحتی بخوابید. قابل ذکر است که نباید از ژل های بی حس کننده حاوی بنروکاوین برای درمان کودکان زیر 2 سال استفاده شود.
- سر خود را بالا نگه دارید: بالا نگه داشتن سر بالاتر از بدن از خون رسانی بیش از حد به سر شما جلوگیری به عمل می آورد و لازم است که بدانید اگر خون در سرتان جمع شود درد دندان تشدید پیدا کرده و حتی موجب ایجاد اختلال در خواب نیز می شود.
- از مصرف غذاهای اسیدی، سفت و سرد قبل از خواب اجتناب کنید: خوردن این غذاها وضعیت دندان های شما که دارای حفره بوده و یا دچار پوسیدگی شده را تحریک کرده و در نهایت منجر به ایجاد درد خواهد شد. لذا سعی کنید حتی الامکان از خوردن غذاهایی که باعث درد دندان می شود خودداری کنید.
- دندان های خود را با دهان شویه بشویید: برای تسکین درد دندان در شب اولین کار این است که دهان و دندان ها را ضد عفونی کنید که برای کار استفاده از دهانشویه حاوی الکل می تواند گزینه مناسبی باشد.
- قبل از خواب از کیسه یخ استفاده شود: چند تکه یخ را در پارچه یا کیسه پلاستیکی قرار دهید و بر روی گونه و یا فک در ناحیه ای که دندان درد دارید قرار دهید این کار موجب کاهش درد شده و می توانید راحت بخوابید.
نکات مهم در درمان فوری دندان درد
در کنار درمان فوری دندان درد در خانه حتما به این نکته توجه داشته باشید که از مصرف مواد غذایی و نوشیدنی های اسیدی خودداری کنید. به عنوان مثال پرتقال، گریپ فروت، گوجه فرنگی در زمره خوراکی هایی قرار دارند که نباید در زمان دندان درد مصرف شوند.
بعد از این که با کمک روش های خانگی درد دندان تسکین پیدا کرد حتما در اولین فرصت برای درمان قطعی به دندانپزشک مراجعه کنید. به این نکته توجه داشته باشید که در صورت مشاهده قرمزی غیرطبیعی لثه، درد عمومی و چرک و تورم بیش از 48 ساعت مراجعه به دندانپزشک الزامی است.
به یاد داشته باشید که درمان فوری دندان درد در خانه، موقتی است و حتی اگر با کمک این روش ها موفق به تسکین درد به مدت چند روز نیز شده اید در هر صورت مراجعه به دندانپزشک را فراموش نکنید. توجه داشته باشید که این روش های درمان فوری در خانه هرگز مشکل اصلی و ریشه ای دندان را برطرف نخواهند کرد.
در مواردی نیز علت اصلی درد دندان ناشی از عفونت است که اگر برای درمان به موقع این عفونت اقدام نشود ممکن است با مشکلات جدی تر و حتی بروز بیماری های قلبی و عروقی نیز مواجه شوید.
کلام آخر
تمام راهکارهایی که برای درمان فوری دندان درد در خانه در این مقاله به آن اشاره کردیم به صورت موقت باعث تسکین درد دندان خواهند شد لذا بایستی برای درمان قطعی و جلوگیری از بروز مشکلات جدی تر در ناحیه دندان به دندانپزشک مراجعه کنید. در صورت هرگونه انتقاد و پیشنهاد از طریق سایت دندانپزشکا، آن را با ما در میان بگذارید.
